Sự kiện Công Phượng, Công Lý và các chữ "công"

(Ba Cang)- Mấy ngày gần đây dư luận dồn dập bình luận về 2 sự kiện có chữ “Công”. Đó là về tuổi danh thủ Công Phượng của U19 Bóng đá Việt Nam. Và thứ hai là về hình ghép danh hài Công Lý trên bìa sách Bộ luật Dân sự. Cả 2 sự kiện này đều gây bức xúc liên quan các chữ “Công” khác,
là Công khai, Công tâm và Công bằng.

Với cả 2 sự kiện này, đều có 2 luồng tư tưởng khác nhau về 3 chữ “Công” đi theo đó.

Có quyền hay không có quyền công khai đời tư của người khác lên mặt báo (tạm viết tắt cho các loại hình báo chí và phương tiện truyền thông)? Được phép nhạo báng công khai hay không cán cân công lý trên bìa sách về pháp luật? Luật pháp quy định thế nào đối với cả hai hành vi này? Đến hôm qua, Nhà xuất bản ra cuốn sách này đã có lời xin lỗi công khai danh hài Công Lý vì đã không xin phép anh trước, tức là đã vi phạm quy định của Luật Sở hữu trí tuệ. (Trong trường hợp này, tác giả bức hình ghép có thể không có lỗi, vì chỉ là tạo hình vui cho một diễn đàn nội bộ trên mạng).

Mục đích gì khi làm ồn ào chuyện xác định đúng sai cho bằng được tuổi của một danh thủ đã có “tuổi nghề” bóng đá 7 năm, tính bắt đầu khi mới 12 tuổi được tuyển vào Học viện bóng đá của bầu Đức mãi tít trên phố núi Pleiku. Làm  báo kiểu gì khi để chính đồng nghiệp phải kêu lên, phải phê phán là đã dùng chữ nghĩa “chợ búa”, nào là đọc lên nghe rợn cả người. Hành vi làm báo như vậy, có phải là tác nghiệp “tử tế”? Dư luận đang đặt câu hỏi cho ekip làm báo này về mục đích của hành vi như vậy, tức là có công tâm hay không?

Thiên hạ nói, còn nhiều chuyện khai man tuổi tác, khai man bằng cấp, khai man công trạng khác to hơn, đáng làm hơn, nhà báo sao không điều tra đi. Đó có phải là không công bằng?

Trở lại chuyện bìa sách, nhiều năm qua, cán cân công lý Việt Nam liên tục chao đảo vì nhiều các vụ án oan, vì nhiều các vi phạm các luật về tố tụng (đặc biệt với tố tụng hình sự), v.v… Nếu dư luận phê phán một chiều, mà bỏ qua các nội dung này thì có công tâm và công bằng không?

Hy vọng, nhà làm sách, nhà báo và cả chúng ta - các chiến sỹ “còm men” nữa, cùng rút kinh nghiệm.

Ba Cang

29/11/2014